Co można znaleźć wykrywaczem metali?

Wykrywacz metalu – co można znaleźć?

Najbardziej ekscytujące w poszukiwaniach wykrywaczem metali są efekty. Same poszukiwania mogą być żmudne, wielogodzinne, okupione zmęczeniem i rezygnacją. Natomiast to, co stymuluje poszukiwaczy do tej nieustępliwości i zawziętości, wyraża się w słowie: „nagroda”.

Być może zainteresuje Cię artykuł: Jaki wykrywacz metali wybrać?

Oczywiście raczej nie ma co liczyć na odkrycie słynnej „Bursztynowej Komnaty”, tajemnego przejścia do zaginionej Atlantydy, czy królewskich precjozów Kazimierza Wielkiego. Natomiast każdy z pasjonatów liczy, że natrafi na coś wyjątkowego, unikalnego i cennego. Wiele materialnych świadectw dawnych dziejów i obyczajów gnieździ się do dziś w ziemi. Samo analizowanie starych map, dochodzenie, planowanie i opracowywanie strategii jeszcze bardziej budują atmosferę i tajemniczość wokół tego hobby, a każde wartościowe znalezisko sprawia, że detektoryści kochają swój fach jeszcze bardziej. Wielu z nich mogło się zrazić ze względu na mało obfite zbiory albo na niejasną sytuację prawną, którą mamy W Polsce. Należy jednak pamiętać, że korzystanie z detektora metali jest doskonałym przedłużeniem pasji historycznej i geograficznej. Dzięki poszukiwaniom możemy przecież namacalnie doświadczać nauki. Jest to bardzo atrakcyjna droga samorozwoju na łonie przyrody.

Fot. Co można znaleźć dobrym wykrywaczem metali? Poszukiwanie skarbów!

Jak stare przedmioty można znaleźć przy pomocy wykrywacza metali?

Mimo że ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami tak nieprecyzyjnie definiuje pojęcie samego zabytku, co daje duże pole do subiektywnej ludzkiej interpretacji, to jednak odkrywając przedmioty poprzez wykrywacze metali, jesteśmy w stanie samodzielnie określić ich datę.

Oczywiście nie zawsze. Istnieje natomiast kilka przesłanek, które pozwalają tego dociec, nie będąc przy tym wyspecjalizowanym i wykształconym archeologiem. Niekiedy nie musi być to niepozostawiająca złudzeń wygrawerowana data. Często na podstawie samego przeznaczenia przedmiotu można odgadnąć czas, w jakim został on wyprodukowany. Oto podział znalezisk ze względu na okres historyczny, z którego pochodzą.

przedmioty z II Wojny Światowej 

• artefakty najczęściej brane za cel poszukiwań. Są często spotykane przez doświadczonych detektorystów. Jak wiadomo, przez Polskę przechodziło wiele wojsk, stoczonych tu było wiele bitew, a wiele miast zamieniło się w kupę gruzów. Przedmioty pochodzące z tego okresu, czy to militarne, czy też te wykorzystywane do codziennego użytku wciąż mogą znajdować się pod ziemią i wciąż są przez wielu poszukiwaczów wydobywane na wierzch. Wielu ówczesnych ludzi w wyniku zagrożenia życia lub utraty majątku zakopywało swoje precjoza, pieniądze lub inne wartościowe dla siebie rzeczy. Oczywiście najczęściej spotyka się jednak tzw. „militarkę”, czyli przedmioty wykorzystywane przez wojsko do prowadzenia działań wojennych lub po prostu te świadczące o ich obcowaniu na tym terenie. Powodem, dla którego jest ich tak wiele, są m.in. bombardowania, przez które ziemia była bardzo niszczona i wyżłabiana. Tworzone w niej były nawet kilkunastometrowe kratery, do których wpadało wiele przedmiotów.  

Fot. Wykrywacz metali umożliwia odnalezienie militariów

przedmioty z I Wojny Światowej lub z czasów III zaborów

• one także stanowią częsty łup użytkowników wykrywaczy metali. Jak wiadomo z historii, w tamtych czasach Polska jeszcze nie istniała, lecz była podzielona na trzy zabory (Austriacki, Pruski, Niemiecki), na których nasi rodacy byli rozlokowani. W wyniku tego zamieszkiwało ten teren znacznie więcej nacji niż obecnie. Każdy z zaborów miał swoją odrębną obyczajowość, administrację kulturę, walutę itd. Jest to ważne z tego powodu, iż materialne świadectwa tej różnorodności wciąż można spotkać pod ziemią i z powodu swego kulturowego kolorytu są one szczególnie docenianie przez detektorystów. Zarówno przedmioty codziennego użytku, dawne monety, narzędzia, jak i przedmioty militarne. Od 1914 do 1918 r. Polska byłem areną walk dla dwóch grup mocarstw walczących ze sobą. Stoczono tu wiele bitew, podczas których wykorzystywano już wielkie maszyny artyleryjskie. Ich fragmenty lub to, co było ich celem można do dziś spotkać pod ziemią.

przedmioty z PRL-u

• Polska Ludowa jest wciąż świeża w pamięci społeczeństwa i nie daje o sobie zapomnieć również, jeśli chodzi o materialne pamiątki, które po sobie zostawiła. Wiele z obiektów pochodzących z tamtych czasów mamy jeszcze w domu, nie pozbyliśmy się ich ze względu na sentyment lub to, że po prostu wciąż są sprawne. Z tego powodu znaleziska z PRL-u nie uchodzą za nader wyjątkowe, ani też rzadko spotykane. Są one jednak dość charakterystyczne, bo jak wiadomo, nie brak było wtedy przedmiotów, które swe zastosowanie miały tylko wtedy, by potem zupełnie stracić swą sławę. Mowa tu oczywiście o grupie przedmiotów codziennego użytku. Niekiedy są to kapsle pochodzące z dawnych butelek, innym razem fragmenty biżuterii, a czasem ówczesne monety. Wiele z tych znalezisk to także przedmioty gospodarskie wykorzystywane na wsi.

przedmioty sprzed XIX wieku

• są to wyjątkowo rzadko spotykane artefakty. Mimo tak niejasne definicji zabytku, skonstruowanej przez polskie prawodawstwo, należy jednak domniemać, że większość obiektów pochodzących z XVIII wieku i starszych z dużą pewnością może być kwalifikowane jako zabytek. Wtedy takie odkrycie należy bezzwłocznie zgłosić, ponieważ ich miejscem jest muzeum. Oczywiście jeszcze dziś użytkownicy detektorów metali na nie natrafiają. Czasem znajdą fragmenty noży, mieczy lub strzelb z czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego. Takie odkrycia detektorystom zdarzają się jednak rzadko, ponieważ aby móc wydobywać tak stare przedmioty, trzeba stosować znacznie bardziej zaawansowane metody archeologiczne, a te jak już wiadomo, wymagają odpowiednich zezwoleń i umiejętności.

Wykrywacz metali – skarby

Znaleziska odkryte wykrywaczem metali można podzielić na kilka grup. Znajdują się w nich te najmniejsze, jak i największe obiekty. Różna też jest ich wartość historyczna, archeologiczna lub kulturowa. Oto kilka z nich.

stare monety

• amatorzy wykrywaczy metali bardzo często biorą je sobie za główny cel swoich poszukiwań. Niewielkie, mało widoczne, obtoczone grudami ziemi są trudne do wykrycia także dla detektora. W Polsce na przekroju wszystkich jej dziejów, politycznych przemian, zaborów i wojen powstało ich bardzo wiele. Kształty i rozmiary monet zmieniały się w naszej Ojczyźnie dość często. Kruszec, z jakiego powstawały także. Oczywiście najcenniejsze są monety z czystego złota. Pierwsze polskie monety powstały jednak ze srebra. Były to słynne denary. Z tym że, prędzej zobaczymy je na wystawie w muzeum, niż pod ziemią. Monety, na które mogą natrafić detektoryści, mogą pochodzić zaledwie sprzed kilku stuleci. Od XVII wieku zaczęto w Polsce bić monety również z miedzi. Zaś kruszcem tych dzisiejszych egzemplarzy jest miedzionikiel lub mosiądz. Tak czy inaczej, stare numizmaty padają łupem miłośników poszukiwań i są one traktowane w tym środowisku jako solidna zdobycz.

biżuteria

• nasi rodacy mieli zwyczaj ukrywania cennych przedmiotów w ziemi i do dziś na terenach dawniej przez nich zamieszkiwanych można znaleźć drogocenne precjoza. W Internecie krąży wiele filmików o szumnych tytułach „TOP 5 najcenniejszych odkryć wykrywaczem”, na których prezentowane są naprawdę zachwycające znaleziska. Począwszy od pojedynczych złotych wisiorków, pierścieni, sygnetów, korczyków i kolii, a skończywszy na zegarkach i papierośnicach. Współczesny wykrywacz metali może przebierać w tak ciekawych obiektach i jest w stanie robić to nawet selektywnie i szczegółowo.

oznaczenia wojskowe

• wydawałoby się, że są to obiekty nie tyle najcenniejsze z ekonomicznego punktu widzenia, ile mające wartość sentymentalną dla jego posiadacza lub jego rodziny, że nie mają one prawa opuścić domowych gablot, szklanych witryn i szuflad. Tymczasem wielu detektorystów znajduje odznaczenia wojskowe, a konkretnie medale, szczególnie z okresu PRL i z czasów II Wojny Światowej. Niekiedy zdobiły one mundury żołnierzy, przez co towarzyszyły im czasem aż do ich tragicznej śmierci. A być może niektórzy świadomie pozbywali się ich z obawy przed różnorakimi konsekwencjami politycznymi. Tak czy inaczej, tajemniczość i bogactwo historyczne odznaczeń wojskowych bardzo elektryzuje detektorystów.

narzędzia

• te materialne świadectwa życia codziennego wydobywane na powierzchnie są dla amatorów tego hobby widokiem dość powszednim, lecz niemniej zachwycającym. Takie przyrządy jak ostrza siekier, podkowy, ostrzałki, obcęgi lub główki młotków posiadał bowiem prawie każdy, przy czym nie traktowano ich jak coś drogocennego, toteż nie chroniono ich i nie chowano w słabo dostępnych miejscach. Mało tego, z pewnością dawni mieszkańcy naszych terenów nie rozpaczali zbytnio po ich zgubie. Dzięki temu dziś odnaleźć je mogą współcześni poszukiwacze. Narzędzia stanowią jednak pewien problem dla ich znalazców. Dotyczy on trudności z ustaleniem ich pochodzenia. Jak wiadomo, są to na tyle uniwersalne modele, że mogły być wykorzystywane zarówno w latach 60. XX wieku, jak i w latach 60. XVIII wieku. Czasem jedynie konserwatorzy zabytków mogą oszacować dokładną datę danego obiektu.

naboje

• łuski z broni palnej. Wykrywacz metali z pewności ich nie przeoczy. Ich wartość historyczna lub kulturowa nie jest jednak zbyt wielka. Oczywiście jest to zależne od tego, z jakich czasów pochodzą. Natomiast na leśnych lub polnych terenach, przeczesywanych przez detektorystów, pełno jest współczesnych łusek i naboi pozostawionych przez myśliwych lub kłusowników.

bomby i niewypały

• chyba jedyne przedmioty, które mimo wartości historycznej, jaką reprezentują, nie będą mile widziane przez poszukiwaczy. Rzecz jasna należy na nie bardzo uważać. Wciąż słyszy się o niewypałach bomb, które zostają odkrywane w miastach podczas remontów dróg lub szyn tramwajowych. Nie inaczej jest na terenach odludnych, czyli takich, do których udają się amatorzy wykrywaczy metali. Przecież to właśnie detektoryści wybierają takie miejsca, na których toczone były m.in. operacje militarne. Bogata przeszłość taki połaci ziemskich może zwiastować udane łowy, lecz skoro znajdują się tam dowody walk, to bardzo możliwe, że spoczywa tam też niewypał bomby, który może nagle wybuchnąć. Dlatego trzeba zachować szczególną ostrożność i gdy tylko znaleziony przez nas przedmiot wygląda jak bomba, to powinniśmy się oddalić i zawiadomić odpowiednie służby.

Pamiętaj!

Zanim kupisz wykrywacz metali, sprawdź, co stanowi ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami i o pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Cytat ze strony https://www.rpo.gov.pl/pl/content/gdy-szukanie-zabytkow-jest-przestepstwem-rpo-za-doprecyzowaniem-przepisow: "Nowelizacja ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, która weszła w życie 1 stycznia 2018 r., wprowadziła do niej art. 109c. Zgodnie z nim poszukiwanie bez wymaganego pozwolenia albo wbrew jego warunkom ukrytych lub porzuconych zabytków, w tym przy użyciu wszelkiego rodzaju urządzeń elektronicznych i technicznych oraz sprzętu do nurkowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. "